Endodonti (Kanal Tedavisi)

Kanal tedavisi aynı zamanda endodonti olarak da adlandırılır ve dişin içindeki yumuşak pulpa (sinir) dokusunun sorunlarını tedavi etmek için tasarlanmış bir dizi özel prosedürdür. Bazıları endodontiyi ağrılı bir tedavi olarak düşünse de, çoğu durumda prosedür dolgu yaptırmaktan daha rahatsız edici değildir.

Dişin pulpa dokusunda enfeksiyon veya iltihaplanma geliştiğinde kanal tedavisi gerekli hale gelir. Pulpa dokusu kan damarlarından, bağ dokusundan ve sinir hücrelerinden oluşur. Bu da buradaki bir sorun nedeniyle yoğun ağrı hissetmenize neden olabileceğini açıklar. Zamanla, ağrı geçici olarak kaybolabilir. Ancak tedavi olmadan enfeksiyonun giderilmesi mümkün değildir. Enfeksiyon diş apsesine yol açabilir ve hatta vücudun diğer bölgelerindeki sistemik sorunlara katkıda bulunabilir.

Diş özündeki enfeksiyon veya iltihabın dayanılmaz derecede ağrılı olabileceği kesinlikle doğrudur. Ancak kanal tedavisi yaptırmanın bu akut ağrıyı ortadan kaldırdığını ve ağrının nedeni olmadığını unutmamalısınız.

Kök Kanal Sorunlarının Nedenleri

Kök kanal sorunları, dişin pulpa dokusunun enfeksiyon ve iltihaplanmasından kaynaklanır. Enfeksiyonun potansiyel bir nedeni derin diş çürümesidir. Tedavi edilmeyen diş boşlukları sonunda bakterilerin dişin merkezine inerek pulpa dokusunu enfekte edebilecekleri yerlere kadar inmesine izin verir. Bakterilerin pulpa ile temas etmesinin bir başka yolu da aşınmış veya çatlamış dişlerdir. Koruyucu dış kaplamadaki herhangi bir açıklık, bakterilerin dişin özüne erişmesine izin verme potansiyeline sahiptir.

Bir spor yaralanması veya otomobil kazasından kaynaklanabilecek tür den diş yaralanmaları aynı zamanda pulpa dokusu hasarının da önemli bir nedenidir. Bu durumda hem dişi kurtarmak hem de ileride oluşabilecek problemlerin önüne geçmek için bir an önce tedaviye başvurmak şarttır.

Bazı durumlarda, yoğun diş tedavisinin kendisi, kanal yoluyla tedavi edilmesi gereken pulpa dokusuna zarar verebilir. Aynı diş üzerinde birden fazla dolgu veya restorasyon olması bu tür yaralanma olasılığını artırır. Bazen kron hazırlama veya ortodonti gibi yaygın prosedürler sonunda kök kanal sorunlarına yol açabilir.

Kanal Tedavisi Sırasında Neler Beklenir?

Kanal işlemi genellikle dolgu işlemiyle aynı şekilde başlar, dişi ve çevresini uyuşturmak için bir anestezik uygulanır. Daha sonra, pulpa odasına ve kök kanallarına erişim sağlamak için etkilenen dişin yüzeyinde küçük bir açıklık yapılır. Bu dar geçitlerin içinden ölü ve ölmekte olan pulpa dokusunu çıkarmak için bazen bir mikroskop yardımıyla küçük aletler kullanılır. Hazne ve boş kanallar daha sonra temizlenir, dezenfekte edilir ve inert, biyouyumlu bir malzeme dolgusu için hazırlanır. Son olarak, dişteki açıklığı kapatmak ve gelecekteki enfeksiyonu önlemek için yapışkan bir malzeme kullanılır.

Kanal tedavisini takiben dişinizde birkaç gün hassasiyet hissedilebilir. Reçetesiz satılan ağrı kesiciler genellikle rahatsızlığı gidermede etkilidir, ancak gerekirse reçeteli ilaçlar da verilebilir. Kanal tedavisi sonrası dişi korumak ve tam işlevini yerine getirmesini sağlamak için genellikle üzerine bir kuron yerleştirilmesi gerekir. Restorasyon malzemeleri geleneksel altın kaplamalardan yüksek teknolojili diş rengindeki malzemeden yapılmış diş replikalarına kadar pek çok biçimde olabilir. Her durumda, diş sağlığınızı yıllarca korumak için bir yatırım yapmış olacaksınız.

Kök Kanal Sorunlarının İşaretleri ve Belirtileri

Kanal tedavisine ihtiyacınız olduğunu nasıl anlarsınız? Bazen, acı verici bir şekilde belirtiler ortaya çıkar. Ağzınızda sürekli ve şiddetli ağrı ve baskı hissediyorsanız veya diş etlerinizde gözle görülür şişlik ve aşırı hassasiyet hissediyorsanız, hemen muayene ve tedavi için doktorunuza başvurmanız gerektiği açıktır. Diş dokusu hasarının bir başka belirgin semptomu, yiyecekleri ısırdığınızda keskin ağrıdır. Sıcak veya soğuk yiyecekler yedikten sonra devam eden ağrı da olası bir sorunun göstergesidir. Bu belirtilerden herhangi birini fark ederseniz, muayene olmanız gereklidir.

Kanal Tedavisinin Avantajları Nedir?

Geçmişte, ciddi şekilde enfeksiyon kaparsa veya diş özü iltihaplanırsa birçok insanın dişlerini çektirmesi gerekirdi. Artık aynı dişler kanal tedavisi yapılarak kurtarılabilir. Bu çok daha iyi bir seçenektir çünkü doğal dişi yerinde tutar ve aynı zamanda yüzün şekli için de önemlidir. Çünkü dişler eksildikçe yüzdeki kaslar sarkmaya başlayabilir. Kanal tedavisi ile enfekte bir dişi tedavi edip kurtararak hastaların yüz yapısının korunması sağlanır.

Diğer bir faydası ise, kanal tedavisi tamamlandıktan ve dolgu veya kuron yerine oturduktan sonra normal ve kısıtlama olmadan yemek yemek mümkündür. Enfeksiyon geçtiğinde ve diş güçlendirildiğinde, eskisi gibi davranacaktır. Bu, normal kuvvetle ısırmayı, çiğnemeyi ve diş için endişelenmeden normal aktiviteleri sürdürmeyi mümkün kılar.

Restore etmek için diş renginde bir kuron veya dolgu kullanılırsa, restore edilmiş bir diş tamamen doğal görünecektir. Aslında daha önce kanal tedavisi yaptırdıysanız, daha iyi bir görünüm için etrafındaki dolgu veya kuronun bugünkü versiyonuyla değiştirilmesini isteyebilirsiniz.

Alternatif olarak, tamamlanmış bir kök kanal endodonti prosedürü yoksa, muhtemelen enfekte dişin çekilmesi gerekecektir. Bu, enfeksiyonun yayılmasını önlemek için gereklidir. Diş çıkarıldıktan sonra değiştirilmesi gerekecektir. Bunu yapmak için seçenekler arasında takma diş takma, diş köprüsü takma veya diş implantlarının takılması yer alır. Bunların tümü uygulanabilir çözümler olsa da fazladan zaman alır ve iyileşme süreleri de daha uzundur. Bu nedenle olası bir çözüm, kök kanal endodonti prosedürü uygulayarak dişinizi kurtarmaya çalışmaktır.

Neden Kanal Tedavisine İhtiyacım Var?

Çünkü diş kendi kendine iyileşmeyecektir. Tedavi edilmezse enfeksiyon yayılır, diş çevresindeki kemik bozulmaya başlar ve diş düşebilir. Ağrı, sizi acil diş bakımı aramaya zorlayana kadar daha da kötüleşir. Tek alternatif genellikle dişin çekilmesidir bu da çevredeki dişlerin çarpık bir şekilde kaymasına neden olarak çiğneme esnasında sorun yaşamanıza neden olabilir. Diş çekimi daha ucuz olsa da, eksik diş için kanal tedavisinden daha pahalı olabilen bir implant veya köprü gerekir. Seçme şansınız varsa, orijinal dişlerinizi korumak her zaman en iyisidir.

 

Yazar: Işık Kendirli

Işık Kendirli