Glokom Tedavisi

Glokom Nedir?

Glokom, gözün optik sinirinde oluşur ve bu durum bazı durumlarda görme kaybı veya körlük ile sonuçlanır. Erken teşhis ve tedavi ile gözlerinizde oluşacak görme kaybından kendinizi koruyabilirsiniz.

Optik sinir nedir?

Optik sinir, retina ile beynin koordinasyonunu sağlar ve yaklaşık bir milyon sinir lifinden oluşmaktadır. Retina, gözün arkasında bulunan ışığa duyarlı dokudur. Yani iyi bir görüşe sahip olabilmemiz için sağlıklı bir optik sinir gereklidir.

Yüksek Göz tansiyonu glokom olduğum anlamına gelir mi?

Göz içindeki yüksek basınç, glokom geliştirme riskiniz olduğu anlamına gelir ancak bu, hastalığınız olduğu anlamına gelmez. Bir kişinin sadece optik sinire zarar vermesi durumunda glokomu vardır. Göz tansiyonunuz yüksekse ancak optik sinire zarar gelmemişse glokomunuz yoktur. Ancak, onu geliştirme riskiniz vardır.

Yüksek göz tansiyonum varsa glokom geliştirebilir miyim?

Göz tansiyonu yüksek olan herkeste glokom gelişmez. Bazı insanlar gözlerindeki artan basıncı diğerlerinden daha iyi tolere edebilir. Bir basınç seviyesi bir kişi için yüksek kabul edilirken başkası için normal kabul edilebilir.

Glokom geliştirip geliştirmemeniz, optik sinirinizin hasar görmeden tolere edebileceği basınç düzeyine bağlı olacaktır. Bu seviye her insan için farklıdır. Bu sebepten ötürü her ayrıntının inceleneceği bir doktora başvurmanız çok önemlidir.

Göz basıncı artmadan da glokom gelişebilir mi?

Evet Glokom, göz içindeki basıncı artırmadan gelişebilir. Bu tip glokom, düşük tansiyonlu veya normal tansiyonlu glokom olarak adlandırılır. Açık açılı glokom kadar yaygın değildir.

Kimler açık açılı glokom riski altındadır?

Herkes glokom geliştirebilir, ancak bazı insanlar diğerlerinden daha fazla risk altındadır.

Bu kişiler şu şekilde sıralanabilir:

• 60 yaşın üzerindeki tüm insanlar,
• Glokom geçirmiş aile üyeleri olan kişiler,
• Yüksek göz basıncı olanlar,
• Korneası çok ince olan kişiler,
• Anormal bir optik sinire sahip olanlar.

Bu risk faktörlerinin belirli kombinasyonlarına sahip bazı kişiler için, göz damlası şeklindeki ilaçlarla, glokom gelişme riskini neredeyse yarı yarıya azaltabilir.

Glokom belirtileri nelerdir?

İlk başta, açık açılı glokomun hiçbir semptomu yoktur. Ağrıya neden olmaz ve görme normal kalır.

Tedavi olmadan, glokomlu kişiler yavaş yavaş yan (periferik) görüşlerini kaybederler. Sanki bir tünelden bakıyorlar gibi hissederler. Zamanla, merkezi (ileri) görme de tamamen kaybolana kadar azalabilir. Glokom bir gözde veya her ikisinde de gelişebilir.

Glokom nasıl teşhis edilir?

Glokom uzman bir doktor tarafından yapılacak  kapsamlı bir göz muayenesi ile, aşağıdakileri de içerebilecek testler aracılığıyla teşhis edilir:

1. Görme testi: Bu testte, uzakve yakınlığı farklı olan mesafelerdeki yazılar ile gözün görüşünü ölçmek için bir göz çizelgesine başvurulur.
2. Genişletilmiş göz muayenesi: Göz bebeklerini genişletmek veya büyütmek için göz doktoru gözünüze birkaç damla damlatır. Göz doktoru, retina ve optik siniri hasar belirtileri veya diğer göz problemleri açısından incelemek için özel bir büyüteç merceğinden bakar. Testten sonra yakın görüşünüz birkaç saat boyunca bulanık olabilir.
3. Tonometri: Gözdeki basıncı ölçmek için bir alet kullanılır. Bu testte göz doktoru gözlerinizi uyuşturmak için birkaç damla damlatabilir.
4. Pakimetri: Uyuşturmak için göze bir damla uygulanır. Göz doktoru korneanın yoğunluğunu ölçmek için ultrasonik bir dalga aleti kullanır.

Glokom tedavi edilebilir mi?

Glokomun erken evresinde hemen tedavi, hastalığın ilerlemesini yavaşlatabilir. Yani glokom hastalığında da diğer birçok hastalıkta olduğu gibi erken teşhis çok önemlidir. Glokom tedavisi ilaçları, lazer cerrahisini (trabeküloplasti), geleneksel cerrahiyi veya bu yöntemlerden herhangi birinin bir kombinasyonunu içerir. Bu tedaviler kalan görüşünüzü koruyabilse bile, glokom nedeniyle zaten kaybedilen görüşü iyileştirmez.

Glokom Tedavisi

1. Lazer trabeküloplasti: Lazer trabeküloplasti glokomun tedavi yöntemlerinden biridir. Bu müdahale doktorunuzun ofisinde veya bir göz kliniğinde yapılır. Lazer makinesinin önünde otururken göz doktorunuz gözünüzün önünde özel bir lens tutacaktır.

Aynı anda iki gözümden birden ameliyat olabilir miyim?

Her iki gözde de glokom varsa, bir seferde sadece bir göze tedavi uygulanacaktır. Her göz için lazer ameliyatı birkaç gün veya hafta arayla yapılır.

Çalışmalar, lazer cerrahisinin bazı hastalarda basıncı düşürmede çok etkili olduğunu göstermektedir. Bununla birlikte, ameliyatın sonuçları zamanla kaybolabilir. Böyle bir durumla karşılaşmanız halinde uzmanınız size ek bir tedavi önerebilir.

1. Geleneksel cerrahi: Konvansiyonel cerrahide, sıvının gözden dışarı akabilmesi için bir delik açılır. Geleneksel cerrahi genellikle ilaçlar ve lazer cerrahisi göz basıncını kontrol edemediğinde yapılır.

Konvansiyonel cerrahi bir klinikte veya hastanede yapılır. Ameliyattan önce rahatlamanıza yardımcı olacak ilaçlar verilecektir. Gözden sıvının akması için yeni bir kanal oluşturmak için küçük bir göz dokusu parçası alınacaktır.

Geleneksel cerrahide aynı anda iki gözümden birden ameliyat olabilir miyim?

Tıpkı lazer ameliyatı gibi  geleneksel cerrahi operasyonunda da bir seferde sadece bir göze opere edilebilir. İki göz ameliyatı arasında 4-6 hafta olması önerilir.

Geleneksel cerrahinin yan etkileri nelerdir?

Bazı durumlarda görme, operasyondan önceki kadar iyi olmayacaktır. Geleneksel cerrahi,

• katarakt,
• kornea sorunları,
• göz içinde iltihaplanma,
• enfeksiyon,
• gözün arkasında biriken sıvı bazı hastaların gölgeli görüş sorunu yaşamasına sebep olabilir.

Bu sorunlardan herhangi birine sahipseniz, bir tedavi planı verebilmeleri için göz doktorunuza ivedikle başvurun.

Glokom nedeniyle görüşümü kısmi olarak kaybettiysem ne yapabilirim?

Eğer bu hastalık sebebiyle görme yetinizinin bir kısmında kayıp yaşadıysanız var olan görüşünüzü daha iyi kullanmanıza yardımcı olabilecek görme cihazları hakkında uzmanınıza  danışabilir, seçeneklerinizi sorabilirsiniz.

Görüşümü korumak için ne yapabilirim?

Glokom ilaçları alıyorsanız mutlaka göz doktorunun yazdığı ilaçları her gün alın ve düzenli olarak göz doktorunuza görünün. Unutmayın glokomun erken evrelerinde göz basıncını düşürmek, hastalığın ilerlemesini durdurur ve görüşünüzü korumaya yardımcı olur.

Göz doktoruma neler sormalıyım?

Göz doktorunuzla iyi bir iletişim kurarak kendinizi görme kaybına karşı korunabilirsiniz.

• Benim teşhisim nedir?
• Bu soruna ne sebep oldu?
• Bu sorun nasıl tedavi edilebilir?
• Bu sorun şimdi ve gelecekte vizyonumu nasıl etkileyebilir?
• Yaşam tarzımda bir şeyi değiştirmeli miyim?
• Bu tedaviyle ilişkili riskler ve yan etkiler nelerdir?
• Bu tedaviyi alırken kaçınmam gereken herhangi bir yiyecek, ilaç veya aktivite var mı?
• Tedavim ilaç almayı içeriyorsa, bir dozu atlarsam ne yapmalıyım?
• Başka tedaviler mevcut mu?

Göz doktorunuzdan bu talimatları size yazılı şekilde vermesini istemek hayatınızı kolaylaştırabilir.

Glokom ilaçlarını nasıl kullanmalıyım?

Glokom ilacının doğru kullanımı etkinliğini artırabilir ve yan etki riskini azaltabilir. Damlaları doğru şekilde uygulamak için şu adımları izleyin:

1. İlk önce ellerinizi yıkayın.
2. Şişeyi baş aşağı tutun.
3. Başınızı geriye doğru eğin.
4. Şişeyi bir elinizle tutun ve göze mümkün olduğunca yakın tutun (göze dokunmadan).
5. Diğer elinizle alt göz kapağını aşağı doğru çekin. Bu bir kese oluşturacaktır.
6. Alt göz kapağı kesesine öngörülen sayıda damla uygulayın. Birden fazla damla kullanıyorsanız, ikinci damlayı uygulamadan önce en az beş dakika beklediğinizden emin olun.
7. Gözünüzü kapatın veya alt göz kapağınıza parmağınızla en az bir dakika hafifçe bastırın.

Bu adımlar, damlaların gözünüzde kalmasına yardımcı olacak, gözyaşı kanalından akmalarını önleyerek yan etki riskini azaltacaktır.

Yazar: Abdulvahit Demir

Abdulvahit Demir