EN
İçindekiler
Omuz Çıkığı Ameliyatı
Omuz çıkığı, humerusun (üst kol kemiği) başı yuvadan (glenoid) dışarı çıktığında meydana gelir. Omuz çıkıkları, humerusun yalnızca kısmen yuvadan çıktığı kısmi çıkık şeklinde (subluksasyon) olabilir. Daha ciddi vakalara, humerus başının yuvadan tamamen dışarı çıktığı tam omuz çıkığı denir. Omuz çıkığına genellikle omuz eklemi içindeki bağların veya labrumun yırtılması gibi başka problemler eşlik eder.
Omuz çıkığı herkesin başına gelebilir ve spor yaralanmaları, düşmeler veya omzun yerinden çıkmaya zorlandığı diğer kazalar sonucu oluşan omuz travmasından kaynaklanabilir. Omuz çıkığı, tekrarlayan aktivitelerden veya humerusu yuva içinde yerinde tutan bağ dokularını gevşeten önceki çıkıklardan kaynaklanan aşırı kullanımın bir sonucu olarak da ortaya çıkabilir.
Omuz Çıkığı Belirtileri
Aşağıdaki belirtilerden herhangi biriyle karşılaşırsanız, acil serviste derhal tedavi görmelisiniz;
- Özellikle eklemde yoğun omuz ağrısı
- Deformite veya omuzda gözle görülür şekilde anormallik
- Omzu hareket ettirememe
- Uyuşma ve karıncalanma
Omuz Çıkığı Teşhisi
Bir omuz çıkığını teşhis etmek için ortopedi uzmanlarımızdan biri geçmiş yaralanmaları tartışacak, semptomlarınızı değerlendirecek, omzunuzu, kolunuzu muayene edecek ve tam bir tıbbi öykü alacaktır.
Eşlik eden başka kırıklar veya yumuşak doku yaralanmaları olup olmadığını görmek için muhtemelen daha fazla görüntüleme testine ihtiyacınız olacaktır. Bu görüntüleme testleri şunları içerir;
- Röntgen
- BT tarama
- MR
- Kas-iskelet ultrasonu
Çıkık Omuz İçin Tedavi Seçenekleri
Birçok omuz çıkığı için ortopedi uzmanları humerusu tekrar omuz yuvasına yerleştirdikten sonra semptomları tedavi etmek için konservatif yöntemler kullanacaklardır. Doktorunuz ağrıyı ve şişmeyi azaltmak ve işlevi eski haline getirmek için aşağıdaki invaziv olmayan tedavileri önerebilir;
- Bir askı ile aktivite modifikasyonu veya immobilizasyon
- Anti-inflamatuar ilaç
- Omuz eklemine buz veya ısı uygulanması
- Güçlendirme egzersizleri veya fizik tedavi
- Omuz çıkığınız çok şiddetliyse ve yırtık bağ ve tendonlar eşlik ediyorsa ameliyat gerekebilir.
Omuz Çıkığı Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Tedavi belirtilere, yaşınıza ve genel sağlığınıza bağlı olacaktır. Ayrıca, durumun ne kadar şiddetli olduğuna da bağlıdır. Tedavi şunları içerebilir;
- Üst kol kemiğinizin başını, genellikle anestezi ile omuz ekleminize geri oturtmak (redüksiyon)
- Omzun oturtulması sonrası omuz askısı ile hareketsiz hale getirilmesi
- Fizik tedavi
Yukarıda yer alan cerrahi olmayan yöntemler stabiliteyi geri getirmezse cerrahi önerilebilir. Doktorunuz tedaviyi takiben birkaç hafta boyunca omzunuzu bir askı veya başka bir cihazla hareketsiz hale getirebilir. Bol miktarda dinlenmeye ihtiyaç vardır.
Ağrı ve şişlik indikten sonra doktorunuz sizin için fizik tedavi egzersizleri yazacaktır. Bunlar, omzun hareket aralığını düzeltmeye ve kasları güçlendirmeye yardımcı olur. Fizik tedavi ayrıca gelecekte omzun tekrar çıkmasını önlemeye yardımcı olabilir. Fizik tedavi, hafif kas güçlendirme egzersizleri ile başlayacaktır. Daha sonra ağırlık çalışması eklenebilir.
Omuz çıkığı tekrarlayan bir sorun haline gelirse, bazen bir atel yardımcı olabilir. Bununla birlikte, tedavi ve destek başarısız olursa, özellikle genç sporcularda eklemi yerinde tutmaya yardımcı olan yırtık veya gerilmiş bağları onarmak veya sıkılaştırmak için ameliyat gerekebilir.
Bazen, tekrarlayan omuz çıkığı humerus veya omuz yuvasında bir miktar kemik hasarına neden olabilir. Cerrahınız bir miktar kemik hasarı tespit ederse, kemik transferi tipi bir ameliyat önerebilir.
Omuz Çıkığı Ameliyatı
Omuz çıkığı ameliyatı, omuz yuvasından çıktığında oluşan hasarı onarır. Bu, yırtık bağların ve tendonların onarılmasını veya yaralanma sırasında meydana gelmiş olabilecek diğer kemik kırıklarının onarılmasını içerebilir. Omuz çıkığı için uygulanan ameliyat yöntemleri şunlardır;
İleri Artroskopik Teknikler: Ortopedi cerrahları, omuz çıkığı sonucu oluşan yumuşak dokuları ve kırıkları onarmak için genellikle minimal invaziv artroskopik teknikleri kullanırlar. Cerrahınız omuz bölgenizde küçük bir kesi yapacak ve ucunda küçük bir ışık ve kamera bulunan artroskop adı verilen çok ince bir tüp yerleştirecektir. Bu, cerrahların omuz eklemi ve çevresindeki yapıları görmelerine, ardından bağları, tendonları ve diğer kemik kırıklarını onarmasına ve yeniden yapılandırmasına olanak tanır. Artroskopik cerrahi daha hızlı iyileşme süreleri ve daha az ağrı sağlar.
Ligament ve Tendon Rekonstrüksiyonu ve Onarımı: Yırtık tendonlar ve bağlar genellikle omuz çıkığına eşlik eder. Hasarı onarmak için tendon ve bağ rekonstrüksiyonu gerekli olabilir. Ortopedik cerrahlar, gelişmiş artroskopik teknikleri kullanarak, fonksiyonu iyileştirmek ve omuz instabilitesini azaltmak için tendon ve bağ rekonstrüksiyonu veya transferi gerçekleştirir. Omuz tendonlarını ve bağlarını güçlendirmek ve onarmak, gelecekteki omuz çıkığı riskini azaltır.
Kemik Transferi: Omuz çıkığının ardından belirli durumlarda omuz yuvası (glenoid) veya humerus başı kemiği zarar görebilir. Omzu stabilize etmek ve daha fazla yerinden çıkmayı önlemek için omuz veya vücudun başka bir yerinden bir kemik parçasının glenoid veya humerus başına aktarılması gerekebilir. Bu genellikle tendon ve bağ rekonstrüksiyonu ile birlikte yapılır ve artroskopik olarak veya omzunuzdaki bir kesi ile yapılabilir.
Omuz Çıkığı Tedavisi Sonrası
Omuz çıkığı tedavi edildiğinde, doktorunuz omzunuzu hareketsiz tutmanızı tavsiye edebilir. Bu, tedaviden birkaç hafta sonra bir askı veya başka bir cihaz kullanılarak yapılır. Dinlenmek ve etkilenen bölgeye günde birkaç kez buz uygulamak, ağrınızı ve şişliği azaltmanıza yardımcı olacaktır.
Ağrınız ve şişliğiniz geçtikten sonra, omzunuzun hareket aralığını düzeltmeye ve kaslarınızı güçlendirmeye yardımcı olacak bazı fizik tedavi egzersizleri yapmanız gerekebilir.
Yazar: Oğuzhan Çimen