EN
İçindekiler
Çocuklarda Testis Dönmesi (Testis Torsiyonu)
Bazen spermatik kordun burulması ya da testis dönmesi olarak da adlandırılan testis torsiyonu, testise giden kan akışını kesen spermatik kordun bükülmesidir. Dört ile altı saat gibi kısa bir sürede bir testisi yok edebilen nadir bir durumdur.
Her testis, kan damarları, sinirler, kaslar ve meni taşımak için tüp içeren bir yapı olan spermatik kord ile iç üreme organlarına bağlanır. Testis dönmesi, testislere giden kan akışının azalmasına neden olarak, esasen onları oksijen ve besinlerden mahrum bırakır. Genellikle ergenlik çağındaki erkeklerde görülmekle birlikte, fetal gelişim sırasında veya bebek doğduktan kısa bir süre sonra da ortaya çıkabilir. Bir çocukta testis dönmesi doğrulanırsa, genellikle acil bir ameliyat yapılır.
Testis dönmesi hem yenidoğanlarda hem de ergenlerde ortaya çıkabilir.
Testisi tahrip edebilecek nadir bir durumdur.
Çocuğunuzun testis dönmesi olduğundan şüpheleniyorsanız, hemen acil tıbbi yardım alın.
Testis dönmesinin belirtileri nelerdir?
Testis dönmesş tıbbi bir acil durumdur. Çocuğunuzda testis torsiyonu olduğundan şüpheleniyorsanız derhal tıbbi yardım alın. Testis torsiyonunun semptomları, testislerden birini veya her ikisini de içerebilir. Bir çocuğun testis torsiyonu olduğunda, genişlemiş, kızarık ve hassas bir skrotum (penisin arkasında asılı deri torbası) olabilir. Her çocuk semptomları farklı şekilde deneyimlese de, testis torsiyonunun en yaygın semptomları aşağıdakilerdir;
- Skrotal (skrotumu içeren) ağrı veya hassasiyet, şişme, morarma, sertlik, kızarıklık.
- Mide bulantısı ve kusma.
- Normalde soğuk, dokunma veya egzersizle ortaya çıkan, testis hareketini pelvik boşluğa kontrol etmede yer alan refleks olan kremasterik refleks kaybı.
Testis torsiyonunun semptomları diğer durumlara veya tıbbi problemlere benzeyebilir. Teşhis için daima çocuğunuzun doktoruna danışın. Bir çocukta testis torsiyonu doğrulanırsa, genellikle acil bir ameliyat yapılır. Semptomların başlamasından sonraki altı saat içinde ameliyat tamamlanırsa testisin hayatta kalma şansı en iyisidir.
Rahim içinde testis torsiyonu olan yenidoğanlarda, semptomlar inmemiş testis (testis torbasına geçmemiş), atrofik testis (büzülen testis) veya ele gelmeyen testis (hissedilmeyen testis) arasında değişebilir. Bunlar genellikle doğumdan sonra fark edilir ve skrotum veya kasık bölgesinde sert veya rengi bozulmuş bir bölge olarak görünebilir.
Testis torsiyonuna ne sebep olur?
Genel olarak, testis torsiyonu, tüm akut skrotal ağrı ve şişlik vakalarının yaklaşık yüzde 40’ını oluşturur. Genellikle doğumda ve ergenlik döneminde olmak üzere iki zaman diliminde ortaya çıksa da her yaşta görülebilir. Testis torsiyonu gelişen birçok erkek ve çocukta, spermatik kordun daha serbestçe bükülmesine neden olan anatomik bir anormallik vardır.
Tüm testis torsiyonu vakalarının yüzde 12’sini oluşturan yenidoğan torsiyonu, genellikle genişlemiş, şişmiş ve kızarık bir skrotumun gelişmesinden sonra keşfedilir. Bu doğumdan önce olursa, büyük olasılıkla testis kurtarılamaz, ancak doğumdan sonraki haftalarda meydana gelen bir burulma, zamanında fark edilirse potansiyel olarak çözülebilir.
Ergenlik öncesi ve ergenlik çağındaki erkek çocuklarda, testin dönmesi öncelikle testislerin skrotumdaki eksik bağlanmasından kaynaklanır. Bu, testislerin daha hareketli olmasını ve dönmelerini sağlar. Fetüste saptanan testis torsiyonu, testisleri skrotum içinde çevreleyen koruyucu kesenin gelişiminin skrotuma dahili olarak tutunmamasından kaynaklanır. Her zaman skrotum travması ile ilişkili değildir ve herhangi bir zamanda ortaya çıkabilir.
Testis dönmesi nasıl teşhis edilir?
Oğlunun testis torsiyonu olduğundan şüphelenen ebeveynler derhal acil tıbbi yardım almalıdır. Acil servis personeli genellikle fizik muayene ve çocuğunuzun tıbbi geçmişine dayanarak tanı koyacak bir pediatrik üroloğa danışır. Çocuğunuz ayrıca diğer koşullar testis torsiyonunu taklit edebileceğinden, kanın hala testise akıp akmadığını belirlemeye yardımcı olmak için bir skrotal ultrason muayenesinden geçebilir.
Testis torsiyonu genellikle fizik muayene ve tam bir tıbbi öykü ile teşhis edilir. Testis torsiyonu testislerde geri dönüşü olmayan hasara veya ölüme neden olabileceğinden, hızlı tanı konulması zorunludur.
Çocuklarda Testis dönmesi nasıl tedavi edilir?
Testis torsiyonu cerrahi bir acil durum olarak kabul edildiğinden acil dikkat ve değerlendirme yapılması zorunludur. Testis öncelikle cerrahi olarak incelenir. Pediatrik üroloji cerrahınız testisin canlı olduğunu belirlerse, kordon bükülmeyecek ve bükülmenin tekrar oluşmasını önlemek için testis yerine sabitlenecektir.
Ameliyat testisin canlı olmadığını ortaya çıkarırsa, testis çıkarılır. Ameliyat sırasında, o taraftaki torsiyonu önlemek için etkilenmeyen testis de yerine sabitlenir. Diğer testisin torsiyona uğrama riski düşük olsa da her iki testisteki torsiyon çok ciddi bir durum olduğundan, çocuğu kısırlaştırdığından ve erkekliği bozduğundan her iki testis için de ameliyat önerilmektedir.
Bir bebek anne karnındayken meydana gelen testis torsiyonu ile doğarsa, çocuk en az 6 aylık olana kadar genellikle cerrahi olarak düzeltilmeyecektir.
Çocuklarda Testis dönmesi ameliyatı sonrası iyileşme nasıldır?
Skrotumda bir yara olduğundan 1-2 hafta morarma ve şişme olması beklenmektedir. Ameliyattan 24 ile 48 saat sonra banyoya devam edilebilir ve hastalar bir veya iki hafta içinde okula dönebilir. Spora dönüş ise iki ile üç hafta içinde önerilmektedir.
Ameliyat esnasında genellikle eriyen dikişler kullanılır, bu nedenle dikişlerin alınmasına gerek yoktur. Pansuman tedavi eden ekibe göre değişir.
Yazar: Yusuf Kuşdal